Xúc động đêm nghệ thuật “Xoè Thái - Tinh hoa miền di sản” dưới mưa

Tối 24/9, tại sân vận động Nghĩa Lộ (Yên Bái), đã diễn ra “Lễ đón nhận Bằng của UNESCO ghi danh “Nghệ thuật Xòe Thái” vào danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại và Khai mạc “Lễ hội Văn hóa Du lịch Mường Lò, Khám phá Danh thắng Quốc gia đặc biệt Ruộng bậc thang Mù Cang Chải 2022”. Điểm nhấn là chương trình nghệ thuật “Xoè Thái- Tinh hoa miền di sản”. Chương trình được phát sóng trực tiếp trên sóng VTV1 và Đài truyền hình Yên Bái. Chỉ trong một khoảng thời gian ngắn diễn ra, chương trình thực sự đã khiến người dân cả nước choáng ngợp, mãn nhãn trước một không gian nghệ thuật thấm đẫm chất sử thi về lịch sử, cội nguồn, văn hoá… của người Thái – chủ nhân của di sản thế giới. Vừa có sự hoành tráng của một vở diễn mang tính đại vũ kịch với những đại cảnh liên tiếp, đồng thời chứa đựng nhiều nét tinh tế chạm vào cảm xúc người xem, đem đến những rung động.

Chiều và tối qua, thời tiết tại Nghĩa Lộ không thuận lợi với trận mưa lớn kéo dài cho đến sát giờ diễn khiến những người thực hiện chương trình hết sức căng thẳng, lo lắng. Mặt sân vận động Nghĩa Lộ – nơi diễn ra chương trình mặc dù đã được trải tấm phủ để chống lầy và bảo vệ các thiết bị kỹ thuật, nhưng rất nhanh trở thành một cái túi chứa nước. Tuy nhiên, người dân Nghĩa Lộ và các tỉnh Tây Bắc cũng như du khách vẫn mặc áo mưa, cầm ô, đội mưa nườm nượp đổ về sân Nghĩa Lộ. Không ai chịu rời vị trí. Họ đều có niềm tin mãnh liệt rằng trời sẽ thương, sẽ tạnh mưa trước giờ diễn và họ khát khao được hưởng trọn vẹn ngày hội lớn của Xoè Thái, được thưởng thức một chương trình Lễ đón nhận Bằng ghi danh của UNESCO mà họ thấy rằng sẽ “không có lần 2”.

Đặc biệt, 3.000 diễn viên và người dân tham gia vào chương trình nghệ thuật cùng hàng ngàn người là nhân viên, kỹ thuật, tình nguyện viên… thực hiện chương trình đã không màng mưa lớn, đội mưa sẵn sàng cho giờ biểu diễn trong mưa.

Quá may mắn, trời đã không phụ niềm tin ấy của người dân, không phụ lời cầu nguyện của cả ekip thực hiện. Trời tạnh mưa ngay khi chương trình chuẩn bị bắt đầu, không khí trở nên mát mẻ dễ chịu, ekip thực hiện cũng nỗ lực làm sạch mặt sân để 3.000 diễn viên, người dân và 4.000 khán giả, du khách đã cùng nhau bước vào một Lễ đón nhận Bằng ghi danh đầy tự hào, một chương trình nghệ thuật xúc động, mãn nhãn, choáng ngợp đậm đà bản sắc văn hoá của người Thái, của Tây Bắc ngay từ giây phút mở màn.

281

Sân khấu “Xoè Thái- Tinh hoa miền di sản” được mở ra và câu chuyện sử thi của vở đại vũ kịch dân gian bắt đầu với kỹ thuật trình diễn 3D Mapping cùng giọng hát của Tùng Dương cùng ca khúc “Dấu chân của mẹ” (sáng tác Phạm Khánh Băng) kể về thuở mẹ Âu Cơ lên non dựng cơ đồ, mở đầu cho câu chuyện mang dấu ấn bề dày lịch sử của người Thái và văn hoá Thái. Hiệu ứng 3D Mapping hoà quyện với hàng trăm diễn viên múa như cuốn cả khán giả vào huyền sử lộng lẫy, hùng tráng và thiêng liêng của cha Rồng, mẹ Tiên.

Đúng như Tổng đạo diễn Lê Hải Yến đã từng chia sẻ, rằng không có một sân khấu đơn thuần nào có thể diễn tả đủ được hết câu chuyện hào hùng cùng những câu chuyện mang tính sử thi, đậm đặc bản sắc văn hoá của người Thái như vậy, nên chị đã phải “trưng dụng” toàn bộ mặt sân vận động Nghĩa Lộ, biến thành sân khấu cho đêm nghệ thuật. Cả sân khấu và sân vận động được liên kết với nhau bằng biểu tượng của dòng Nậm Thia chảy vắt qua như vẽ nên một dải lụa mềm uốn lượn giữa sóng lúa vàng trên đại cảnh sân khấu, các diễn viên đều xuất phát từ phía “thượng nguồn” trên sân khấu và toả xuống trình diễn, giống như chính văn hoá sống luôn nương theo các dòng suối của người Thái và cũng như sự chảy trôi, tiếp biến của những câu chuyện về lịch sử người Thái qua chương trình. Trong khung cảnh đó ẩn hiện là hình tượng quả bầu tiên, ruộng lúa bậc thang chín vàng, những cây hoa ban trắng, nón của người Thái hay chiếc khăn Piêu cùng mô hình nhà sàn, núi non trùng điệp… Bối cảnh ấy đủ hùng vĩ, đủ thấy một đại ngàn Tây Bắc thu nhỏ để kể một câu chuyện sử thi đầy cảm xúc, mà bắt đầu là chương “Thiên di”, tái hiện cảnh 2 anh em Tạo Xuông & Tạo Ngần đã xuôi theo các dòng song, con suối dựng bản, lập mường. Hoạt cảnh tái hiện được diễn ra với những đoàn người dẫn theo trâu bò ngựa di cư và đặt chân tới Mường Lò, để từ đây người Thái Đen lại tiếp tục di chuyển đi các hướng để khai phá những vùng đất mới và tạo nên những cánh đồng rộng lớn của vùng Tây Bắc. Hàng trăm diễn viên mà dẫn đầu là các nghệ nhân, những già bản như nghệ nhân Lò Văn Biến, người đã khôi phục được 6 điệu Xoè cổ đã giúp người xem hình dung được thuở khai sinh của dân tộc Thái ở Tây Bắc.

7-1

Với ba chương bao gồm Thiên di – Dựng bản, lập mường, Miền di sản và Tinh hoa nghệ thuật

Xoè. Ở chương 1 “
Thiên di
–
Dựng bản, lập mường
”, chương trình đã vẽ nên một khung cảnh hùng vĩ, đẹp đẽ miền Tây Bắc với đầy đủ những nét tinh hoa văn hoá của tộc người Thái. Những màn biểu diễn hoành tráng, với lực lượng diễn viên đông đảo đã tái hiện cội nguồn dân tộc Thái cùng những nét văn hoá tinh tuý nhất của dân tộc này qua những hình tượng đầy tính nhân văn
.

Trong chương 2 mang tên “Miền di sản”, vở đại vũ kịch đã tái hiện sinh động văn hoá dân tộc Thái qua những hoạt cảnh: “Tắm suối”; “Hạn Khuống”; “Đám cưới – Tẳng cẩu”; “Dệt thổ cẩm”

để kể một câu chuyện về nét đẹp và sự tiếp nối văn hoá với các nghi lễ vòng đời của người Thái, cuốn người xem vào một miền di sản vô cùng đặc sắc và cũng đầy xúc động. Có thể cảm tưởng như toàn bộ tinh hoa bao đời nay của người Thái đã được gói gọn trong mấy chục phút giữa âm nhạc và những điệu múa. Đặc biệt thể hiện trong lễ hội gội đầu với hàng trăm cô gái Thái xoã tóc bên dòng suối đã đi vào thơ ca, đắm say hồn bao thi sỹ. Bên cạnh đó là lễ Tẳng Cẩu, búi tóc cho cô gái về nhà chồng với ý nghĩa lớn lao về văn hoá, sự thuỷ chung của người Thái.

Điểm ấn tượng của những câu chuyện kể bên cạnh các đại cảnh, chính là những điểm nhấn tinh tế khi Tổng đạo diễn Lê Hải Yến đã lấy hình ảnh người con gái Thái làm sợi dây liên kết toàn bộ câu chuyện. Đó là hình ảnh của một cô gái Thái được mẹ cha yêu thương, chăm sóc khi còn nhỏ, lớn lên trong chiếc nôi văn hoá của dân tộc mình và bước vào tình yêu với người con trai, nguyện thề thủy chung như biểu tượng, ý nghĩa của Tẳng cẩu, và từ đây họ chính là những người lại trao truyền sức sống văn hoá của dân tộc mình cho con, cho cháu giống như ẩn ý của hình ảnh cứ dệt mãi, dệt mãi những tấm thổ cẩm trên sân khấu cùng ca khúc “Chiếc khăn Piêu” mà Tùng Dương thể hiện. Phụ nữ cũng chính là chủ thể chính lưu giữ, phát triển và đưa Xoè Thái sống trường tồn trong cộng đồng, ngày càng phát triển. Cách kể chuyện vừa hùng tráng vừa tinh tế của chương trình đã đưa người xem đến với rất nhiều cung bậc xúc cảm, vừa mãn nhãn lại vừa xúc động khi được tắm mình trong không gian sử thi ấy.

Có thể thấy, cuộc trình diễn xuyên suốt mang tầm vóc của một vở đại vũ kịch dân gian đã tạo nên một thiên sử thi lộng lẫy và hoành tráng để kể về thuở người Thái mới lập bản, lập mường. Sau nhiều thế kỷ, tiếp nối đời này qua đời khác, người Thái đã xuôi theo các dòng sông, con suối và những thung lũng trù phú, để dựng bản, lập mường, khai phá những vùng đất mới và tạo nên những cánh đồng lúa rộng lớn. Dàn diễn viên với không gian âm nhạc đậm đặc bản sắc của người Thái và Tây Bắc cùng tiếng nói của người Thái cứ như thế vang vọng núi rừng đem đến rất nhiều cảm xúc.

Trong những xúc cảm dâng trào đó, ca sĩ Sèn Hoàng Mỹ Lam đã hát “Về Yên Bái vui điệu Xoè hoa” mở ra chương 3 ”
Tinh hoa Xoè Thái”
sống động, rực rỡ và hân hoan. Chương 3 ”
Tinh hoa Xoè Thái”
kết lại chương trình bằng những vòng Xoè quanh đống lửa lớn cho thấy tinh thần đại đoàn kết cộng đồng, sự cố kết văn hoá thể hiện rõ trong chương trình.

2-3

Điểm đặc biệt của các vòng Xoè năm nay, Tổng đạo diễn Lê Hải Yến và ekip thực hiện đã nỗ lực để tạo nên những vòng Xoè mang biểu tượng các hoạt tiết văn hoá Thái, từ hoa văn thổ cẩm đến cánh hoa ban, và kết thúc bằng hình tượng Khau cút – là nét đặc trưng trong kiến trúc nhà sàn của người Thái. Đó là ý nghĩa về cội nguồn dân tộc, về những giá trị tiếp nối và kế thừa, mà người Thái vẫn gìn giữ những tinh hoa và truyền đời qua các thế hệ. Chương trình vừa kết thúc, trận mưa rất lớn đột ngột đổ xuống nhưng trong tiếng nhạc Xoè quyến rũ, trong sự hân hoan của ngày hội, người dân đội mưa xuống sân vận động vây quanh đống lửa tiếp tục cùng nhau Xoè dưới mưa.

Có thể nói, “Xoè Thái – Tinh hoa miền di sản” không chỉ là một chương trình đặc sắc, mãn nhãn, mà còn là chương trình xúc động, vô cùng có quên đối với người dân tộc Thái, người Tây Bắc cũng như mọi khán giả chứng kiến. Bên cạnh sự nghiên cứu chắt lọc tinh hoa của cả một dân tộc bao đời để kết lại trong khoảng thời gian ngắn diễn ra của chương trình, là dấu ấn của âm nhạc và vũ đạo. Nhạc sĩ Mạnh Tiến, giám đốc âm nhạc của chương trình đã phối những bản nhạc dân ca, trường đoạn sử thi của người Thái bằng âm nhạc, nhạc cụ người Thái theo phong cách world music, vô cùng ấn tượng, hấp dẫn mà vẫn giữ nguyên vẹn hồn cốt của âm nhạc dân gian. NSƯT Thanh Hằng cũng đã có những nghiên cứu sâu sắc, chi tiết qua sự tìm hiểu ở các nghệ nhân thời gian trước đó để biên đạo những màn trình diễn đặc sắc văn hoá Thái. Tất cả đã cùng tạo nên một tổng thể “đi đến tận cùng của văn hoá người Thái” mà Tổng đạo diễn Lê Hải Yến đã đặt ra.

Chương trình đã làm sống động một di sản trong đời sống đương đại hôm nay. Như cách bà Pauline Tamesis, Điều phối viên Thường trú Liên Hợp quốc tại Việt Nam phát biểu trong chương trình: “Chúng ta đang sống trong một thời kỳ với những thay đổi nhanh chóng. Những sự kiện như thế này là cơ hội để chúng ta cùng dừng lại và suy ngẫm. Hôm nay, chúng ta hãy cùng chia sẻ niềm tự hào rằng điệu múa này không chỉ được vinh danh vì những khán giả có mặt ở đây, hoặc vì cộng đồng người Thái, mà vì toàn thế giới bởi đây là một biểu hiện độc đáo của sự sáng tạo văn hóa đa dạng của nhân loại”.

Trong cơn mưa tầm tã sau khi kết thúc chương trình, trước vòng Xoè của bà con vẫn đội mưa Xoè quanh đống lửa, Tổng đạo diễn Lê Hải Yến bật khóc vì hạnh phúc. Chị chia sẻ: “Có lẽ chưa bao giờ chúng tôi trải qua nhiều cảm xúc như ngày hôm nay. Vui có, buồn có, lo lắng có, hồi hộp có. Chúng tôi đã không ngừng cầu nguyện vũ trụ sẽ chứng giám cho nỗ lực của hơn 3.000 diễn viên, người dân, hàng nghìn người trong ekip thực hiện, phục vụ suốt 1 tháng vừa qua. Rất may cuối cùng chương trình đã thành công dù chưa hoàn hảo nhất nhưng là tốt nhất trong điều kiện, và chúng tôi đã khắc phục đến phút cuối cùng. Tôi tin những gì tận hiến từ trái tim sẽ đều chạm đến khán giả và họ sẽ yêu văn hoá của người Thái qua tất cả những gì chúng tôi thể hiện”.

12 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực Event Management, Newday Media là Agency đầu tiên tại Việt Nam hai lần đạt giải thưởng quốc tế Stevie Awards danh giá, đánh dấu những sự kiện chuyên nghiệp, đẳng cấp, đạt chuẩn tiêu chuẩn quốc tế. Chúng tôi đi đầu trong việc ứng dụng những giải pháp công nghệ sự kiện tiên tiến và hiện đại nhất, hướng tới mục tiêu nâng cao trải nghiệm khách hàng và tối ưu hiệu quả sự kiện của doanh nghiệp.

Nhờ những nỗ lực không ngừng nghỉ cùng đội ngũ chuyên gia tổ chức sự kiện giàu kinh nghiệm, hiện Newday Media đang là đối tác chiến lược của nhiều doanh nghiệp/tập đoàn lớn: Deloitte Vietnam, PVI, Tập đoàn Hoa Sen, C.P Group,…

Để được tư vấn chi tiết hơn về dịch vụ Tổ chức sự kiện quý đối tác/khách hàng vui lòng liên hệ với chúng tôi theo số điện thoại: 0904.033.333/ 0962.577.770 hoặc để lại thông tin tại đây.